Η άνοιξη είναι η εποχή όπου οι αλλεργίες έχουν την τιμητική τους και ταλαιπωρούν χιλιάδες ανθρώπους ανά το κόσμο. Στην Ελλάδα ένας στους πέντε έλληνες νοσεί από αλλεργίες, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής του.
Τι είναι όμως αυτό που προκαλεί τις αλλεργίες;
Πρόκειται για ακίνδυνες ουσίες για τον οργανισμό, μιας και δεν έχουν τοξική δράση γι' αυτόν αλλά ούτε έχουν τη δυνατότητα να πολλαπλασιαστούν και να τον κυριεύσουν.
Ειδικότερα, σε ένα μη αλλεργικό άτομο ο οργανισμός που έρχεται σε επαφή με τέτοιες ουσίες ,τις αναγνωρίζει μεν σαν ξένες αλλά έχει την ικανότητα να δει ότι είναι αθώες και για αυτό δεν τις καταπολεμά.
Αντίθετα, σε ένα αλλεργικό άτομο, οι ουσίες αυτές ή αλλιώς αλλεργιογόνα προκαλούν μια σειρά από αντιδράσεις ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα, όπου με τη σειρά του τις αναγνωρίζει σαν ξένο εισβολέα για αυτό και απελευθερώνει αντισώµατα, δηλαδή ουσίες που φυσιολογικά αναγνωρίζουν και επιτίθενται σε βακτήρια, ιούς και άλλους οργανισµούς. Τα αντισώµατα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα, τα οποία απελευθερώνουν στο αίµα χηµικές ουσίες οι οποίες ονοµάζονται ισταµίνες . Οι ισταµίνες προκαλούν ρινική καταρροή και φαγούρα στα µάτια.
Ποιές είναι αυτές οι ουσίες γνωστές ως αλλεργιογόνα;
Το αλλεργιογόνα έρχονται σε επαφή με τον οργανισμό είτε με την εισπνοή είτε με την επαφή ή ακόμα και μέσω της πεπτικής οδού.
- 1. Η γύρη αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά αλλεργιογόνα , όπου µικροσκοπικοί κόκκοι απελευθερώνονται στον αέρα από τα δέντρα, τα λουλούδια και το γρασίδι.
- 2. Τα ακάραια της σκόνης του σπιτιού αποτελούν συχνά ισχυρότατα αλλεργιογόνα. Είναι μικρά ζωύφια μη ορατά με γυμνό μάτι τα οποία φωλιάζουν στα μάλλινα ρούχα, σε μάλλινα χαλιά και μοκέτες, καθώς και σε βιβλία.
- 3. Τα επιθήλια κάποιων ζώων και κυρίως των κατοικίδιων, όπως η γάτα και ο σκύλος, κάποιοι μύκητες, όπως ο μύκητας Cladosporium, Alternaria, Aspergilus.
- 4. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις πρωτεΐνες κάποιων τροφών ,όπως για παράδειγα οι πρωτεΐνες του γάλατος ,το ασπράδι του αυγού ,τα άλευρα, το ψάρι, οι ξηροί καρποί με πρωτοστάτη το αράπικο φιστίκι, τα οστρακοειδή και κάποια φρούτα, με κυρίαρχο τη φράουλα. Επίσης, υπάρχουν κάποιες πρωτεΐνες που αφήνουν κατά το τσίμπημα τους οι μέλισσες και οι σφήκες και είναι πολλές φορές απειλητικές για τη ζωή του ανθρώπου.
- 5. Τέλος στη μακρυά λίστα των αλλεργιογόνων ουσιών ανήκουν κάποια φάρμακα και κυρίως κοινά αντιβιοτικά, καθώς και κάποιες σκιαγραφικές ουσίες.
Ποια είναι τα κυριότερα αλλεργικά νοσήματα;
1. Αλλεργική ρινίτιδα/επιπεφικύτιδα
Η πιο συχνή αλλεργική πάθηση της άνοιξης, που χαρακτηρίζεται κυρίως από καταρροή, φτερνίσματα, κνησμό κυρίως σε μύτη, ουρανίσκο, φάρυγγα, αυτιά, οφθαλμούς και μπούκωμα. Χαρακτηριστικά της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, η οποία συνοδεύει συχνά την αλλεργική ρινίτιδα, είναι τα μάτια που δακρύζουν, η ερυθρότητα και η ενόχληση από το έντονο φώς.
2 . Αλλεργικό βροχικό άσθμα
Εκδηλώνεται συνήθως με ξηρό βήχα, δύσπνοια, το "βάρος και σφύριγμα στο στήθος", το βράσιμο καθώς και το νυχτερινό ξύπνημα από δύσπνοια ή βήχα, κυρίως όταν πρόκειται για άσθμα έντονου βαθμού.
3. Δερματικές αλλεργίες (κνίδωση, ατοπική δερματίτιδα, δερματίτιδα εξ' επαφής)
- Κνίδωση
Χαρακτηρίζεται από την παρουσία εξανθημάτων που συνοδεύονται από έντονη φαγούρα, πρήξιμο σε μάτια και χείλια. Η αιτιολογία της ποικίλλει καθώς μπορεί να ευθύνονται τροφές, φάρμακα, stress, ή και φυσικοί παράγοντες (μηχανική πίεση, θερμότητα ή ψύχος, ηλιακό φως κ.α)
- Ατοπική Δερματίτιδα
Προσβάλλει κυρίως βρέφη και παιδιά, γνωστή και ως βρεφικό έκζεμα.
- Δερματίτιδα εξ'επαφής
Προσβάλλει περιοχές του δέρματος που έρχονται σε επαφή με διάφορες χημικές ουσίες ή υλικά όπως π.χ το νικέλιο.
4. Αλλεργία σε τροφές, φάρμακα, τσιμπήμα μέλισσας/σφήκας
Οι κυριότεροι παράγοντες είναι οι τροφές, τα φάρμακα, τα τσιμπήματα μέλισσας ή σφήκας. Η συμπτωματολογία είναι χαρακτηριστική με εξανθήματα σε όλο το σώμα, αγγειοίδημα (πρήξιμο) στα μαλακά μόρια (πρόσωπο, χείλη ), βρόγχος φωνής, δύσπνοια και βήχας, ζάλη και τελικά απώλεια αισθήσεων λόγω δραματικής πτώσης της αρτηριακής πίεσης.
5. Οξύ αναφυλάκτικό shock (αλλεργικό σοκ)
Η αναφυλαξία είναι μια σοβαρή, επικίνδυνη για τη ζωή αλλεργική αντίδραση, με αιφνίδια έναρξη που προκύπτει μετά την επαφή με αλλεργιογόνο ουσία. Η κατάσταση αυτή απαιτεί γρήγορη αντιμετώπιση και ιατρική παρέμβαση, ενώ ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει ειδικό αλλεργιολόγο για την πρόσληψη και σωστή θεραπεία τυχόν μελλοντικών επεισοδίων.
Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αλλεργία;
- Να ενημερωθείτε από ειδικούς επιστήμονες αλλεργιολόγους όπου με τη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή που θα συστήσει, θα βοηθήσει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του κάθε προβλήματος.
- Να αποφεύγετε τον αερισμό της κατοικίας σας τις ώρες της μέγιστης γυρεοφορίας που είναι μετά τις 09:00 το πρωί.
- Την εποχή της ανθοφορίας οδηγείτε στην ύπαιθρο με τα παράθυρα του αυτοκινήτου κλειστά και χρησιμοποιήστε κλιματιστικό.
- Μην αερίζετε τα ρούχα σας και μην απλώνετε τη μπουγάδα σας τις ώρες της μέγιστης γυρεοφορίας ή όταν φυσάει.
- Κάνετε μπάνιο και λούζετε τα μαλλιά σας κάθε βράδυ για να απομακρύνετε τη γύρη.
- Η υγρασία στην ατμόσφαιρα του σπιτιού θα πρέπει να είναι χαμηλή.
- Να περιορίσετε άλλες πηγές ενδοοικιακής μόλυνσης του αέρα όπως είναι το κάπνισμα.
- Η απομάκρυνση ή όχι των κατοικιδίων από το σπίτι είναι ακόμη αντικείμενο έρευνας. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ευεργετική επίδραση των ζώων στην αλλεργία. Η συμβουλή που δίνουμε στις οικογένειες είναι πως όταν το παιδί γεννηθεί σε σπίτι με ζώα, τα ζώα παραμένουν. Αντίθετα, η απομάκρυνση του ζώου είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη, εαν η είσοδος του στο σπίτι προκαλέσει αποδεδειγμένα αλλεργική συμπτωματολογία.
- Κατανάλωση προβιοτικών. Σύμφωνα με νέες μελέτες, τα προβιοτικά ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα την καλύτερη αντιμετώπιση στην "επίθεση των αλλεργιογόνων", μειώνοντας έτσι κυρίως τα ρινικά συμπτώματα.
